neopronoun (turkce bilgi carrdi)
orijinal: neopronoun.carrd.co
NEOPRONOUNLAR HAKKINDA HER SEY
NEOPRONOUNLAR NEDIR?
neopronounlar ya da turkce haliyle neozamirler, genellikle trans ve gnc (gender-non-comforming) bireyler tarafindan kullanilan ve (genellikle) cinsiyetsiz olan kaliplardir. zamirler insanlarin adlari yerine kullanilan kelimelerdir ve bu nedenle dogasi geregi kastedilen cinsiyete sahip degildir cunku bir kisinin isminden cinsiyetini anlayamayiz, isimler cinsiyetsizdir. neozamirler yeni cikan bir “trend” ya da olusum degildir, uzun yillardir farkli kulturler tarafindan sahiplenilmis ve kullanilmistir. bilinene gore neopronoun 1858’de Charles Crozat Converse tarafindan olusturulmustur. (thon/thons)
SIKLIKLA KULLANILANLAR
cogunlukla kullanilan birkac neopronoun ve onlari cumlelerde nasil kullanabileceginiz (turkcede hitap amaciyla “o” zamirini kullandigimiz icin asagidaki zamirler ingilizce dili icin gecerlidir)
xe/xem/xyr/xyrs/xemself
ve/ver/vis/vis/verself
ae/aer/aer/aers/aerself
zie/hir/hir/hirs/hirself
per/per/pers/pers/perself
e/em/eir/eirs/emself
pronouny sitesinde kendi pronounlarini belirttigin bir hesap olustulabilir, kullanilan neopronoun gormek icin buraya tiklayabilirsin! ayrica kendi neopronoununu da olusturabilecegini unutma ♡
KIM KULLANABILIR?
neozamirler cinsiyet ile karisik iliski yasayan kisiler icindir. neozamirler norodiverjan (neurodivergent) kisiler tarafindan yaratilmis olmasina ragmen insanlar farkli sebeplerle de neozamirleri kullanabilir. eger zamirler seni rahat ve iyi hissettiriyorsa, onlari kullanabilirsin.
NEOZAMIRLER + OTIZM
daha oncesinde de belirttigim gibi, neozamirler norodiverjan insanlar tarafindan olusturulmustu. bunun sebebi norodiverjan insanlar cinsiyet kalibi ile ozel bir iliski kurma egilimindedir, ozellikle otistik bireyler. cogu (hepsi degil) otistik bireyler ozunde sosyal bir yapi oldugu icin cinsiyetin ne oldugunu anlamakta zorluk cekmektedir. bu yuzden de kimliklerinde rahat olmak icin neozamirleri kullanirlar.
NEOZAMIRLER + KULTUR
bazi kisilerin neopronoun kullanmasinin baska bir sebebi de ingilizcenin ilk dili olmayisidir, ve/veya ait olduklari kulturun cinsiyet konusunda cogu avrupa kulturundeki gibi standartlara ve ikili sinirlara sahip olmayisidir. bu durum soz konusu olunca, cogu insan neozamirleri kullanacaktir cunku ingilizcedeki yaygin olan zamirler (he/she/they) direkt olarak onlarin kimliklerini yansitmamakta ve kulturlerine uygun sekilde geri tasimamaktadir.
SORU CEVAP
S: neozamirleri kullanabilir miyim?
C: seni rahat hissettiriyorsa tabii ki!
S: neden sadece they/them kullanmiyoruz?
C: zamirler kisiyi rahat hissettirmelidir ve they/them herkesi rahat ya da iyi hissettirmeyebilir.
S: konusma sirasinda pronounlari nasil kullanmam gerektigini anlamadim
C: saygili ve duzgun bir bicimde karsindaki kisiye sor ya da google’dan bilgi edinmeye calis!
S: neozamirler ile dalga gecersem engelli bireylere karsi biri mi olmus olacagim?
C: cogu neozamir otistik bireyler tarafindan olusturmustur ve otistik bireyler, cinsiyet kalibi ile herhangi bir engeli olmayan kisilerin anlamayacagi karmasik bir iliski icersindedir.
S: neozamirler ile alay edersem ksenofobik (farkli milliyettekilerle alay eden kimse) mi olacagim?
C: evet. ingilizce ana dili olmayan cogu kisi neozamirleri kullanir cunku neozamirler kendilerini ifade etme konusunda onlar icin daha iyidir.
S: bu zamirler cocuksu ve kucuk dusurucu degil mi?
C: eger kullanan kisileri rahatlatiyor ve baska bir kisiye zarar vermiyorsa kucuk dusurucu degildir.
S: hala anlayamadim. yardimci olur musun?
C: bana twitter uzerinden daha fazla detay ogrenmek icin mesaj atabilirsin. ya da cc’me soru gonderebilirsin! ana sayfada ikisinin de linki var.